ปั๊มน้ำ ปั๊มดูดโคลน เลือกยังไงให้ลุยได้ทุกงาน โดยเฉพาะงานหนัก

ในการทำงานที่ต้องการใช้งานปั๊มน้ำ ไม่ว่าจะเป็นในงานก่อสร้าง งานเกษตร หรืออุตสาหกรรม การเลือกปั๊มที่เหมาะสมและทนทานเป็นสิ่งที่สำคัญมาก เพื่อให้การทำงานดำเนินไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ สำหรับงานหนักที่ต้องเผชิญกับความท้าทายต่างๆ เช่น การดูดโคลนหรือการสูบน้ำที่มีสิ่งเจือปน การเลือกปั๊มที่ถูกต้องจะช่วยให้ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายได้อย่างมาก

บทความนี้จะพาท่านไปทำความรู้จักกับวิธีการเลือกปั๊มน้ำและปั๊มดูดโคลนที่เหมาะสมสำหรับงานหนัก เพื่อให้ท่านสามารถเลือกใช้ปั๊มได้ตรงกับความต้องการและสามารถลุยงานได้ทุกสถานการณ์ ไม่ว่าจะเป็นการพิจารณาจากประเภทของปั๊ม วัสดุที่ใช้ในการผลิต ขนาดและกำลังของปั๊ม รวมถึงปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของปั๊ม เพื่อให้ท่านมั่นใจได้ว่า ปั๊มที่ท่านเลือกจะสามารถรับมือกับงานหนักได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ

ทำความรู้จักปั๊มดูดโคลนเบื้องต้น

ปั๊มดูดโคลน (Sand Mud Pump) เป็นปั๊มที่ออกแบบมาเพื่อใช้ในการสูบของเหลวที่มีสิ่งเจือปนหนาแน่น เช่น โคลน ทราย หรือวัสดุแข็งอื่นๆ ที่มักพบในงานก่อสร้าง งานเหมืองแร่ หรืองานอุตสาหกรรมหนัก การทำงานของปั๊มดูดโคลนมีลักษณะเฉพาะตัวที่สามารถรับมือกับของเหลวที่มีอนุภาคแข็งได้ โดยทั่วไป ปั๊มดูดโคลนจะมีส่วนประกอบที่แข็งแรงทนทานและมีการออกแบบที่ช่วยให้การสูบโคลนหรือวัสดุแข็งอื่นๆ เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ

ปั๊มดูดโคลนทำงานโดยการใช้ใบพัดหมุนด้วยความเร็วสูงเพื่อสร้างแรงดันที่จำเป็นในการดูดและขับของเหลวที่มีสิ่งเจือปนหนาแน่นผ่านทางท่อ โดยวัสดุที่ใช้ในการผลิตปั๊มดูดโคลนมักจะเป็นโลหะที่ทนทานต่อการสึกหรอและการกัดกร่อน เพื่อให้สามารถใช้งานได้ยาวนานแม้ในสภาพการทำงานที่รุนแรง

ความแตกต่างระหว่างปั๊มน้ำทั่วไปกับปั๊มดูดโคลน

โดยภาพรวมแล้วปั๊มน้ำทั่วไปถูกออกแบบมาเพื่อใช้สำหรับสูบน้ำที่มีความใสหรือมีสิ่งเจือปนเล็กน้อย เช่น น้ำฝน น้ำประปา หรือน้ำเสียที่ผ่านการกรองเบื้องต้น ในขณะที่ปั๊มดูดโคลนจะใช้สำหรับสูบของเหลวที่มีสิ่งเจือปนหนาแน่นหรือมีอนุภาคแข็ง เช่น โคลน ทราย หิน หรือวัสดุแข็งอื่นๆ ปะปนอยู่ในน้ำ โดยค่าความเร็วรอบของมอเตอร์จะถูกออกแบบเพื่อเน้นการใช้งานกับของเหลวที่มีความหนืดต่ำ วัสดุที่ใช้มักจะเป็นพลาสติกหรือโลหะเบา ส่วนปั๊มดูดโคลนมีการออกแบบที่แข็งแรงและทนทาน วัสดุที่ใช้มักจะเป็นโลหะที่ทนต่อการสึกหรอและการกัดกร่อนของชิ้นส่วนภายใน ปั๊มดูดโคลนมีประสิทธิภาพสูงในการสูบของเหลวที่มีสิ่งเจือปนหนาแน่นและสามารถรับมือกับอนุภาคแข็งได้ดีกว่านั่นเอง

ประเภทของปั๊มดูดโคลนสำหรับงานหนัก

โดยทั่วไปแล้วเราจะเรียกปั๊มน้ำที่ใช้สำหรับดูดโคลนโดยเฉพาะคือ ปั๊มจุ่ม ปั๊มแช่ หรือไดโว่ หรือที่ภาษาอังกฤษคือคำว่า (Submersible Pump) ทั้งสามคำนี้เป็นชื่อเรียกปั๊มชนิดเดียวกันที่มีชื่อตามลักษณะการทำงานคือต้องนำตัวปั๊มจุ่มหรือแช่ลงไปในน้ำหรือของเหลวที่ต้องการดูดนั่นเองซึ่งโดยหลักๆ แล้วปั๊มซับเมอร์สนี้จะถูกแบ่งออกเป็น 2 ประเภทตามลักษณะการทำงานคือ

ปั๊มจุ่มแบบที่มีลูกลอย

ปั๊มจุ่มแบบที่มีลูกลอย ประเภทนี้จะมีส่วนของลูกลอยที่ทำหน้าที่ควบคุมการเปิด-ปิดของปั๊มตามระดับน้ำในแหล่งน้ำ เมื่อน้ำมีระดับสูงขึ้น ลูกลอยจะลอยขึ้นและเปิดปั๊มให้ทำงาน เมื่อระดับน้ำลดลง ลูกลอยจะลดลงและปิดปั๊มเพื่อหยุดการทำงาน คุณสมบัตินี้ช่วยป้องกันไม่ให้ปั๊มทำงานโดยไม่มีน้ำ ทำให้ยืดอายุการใช้งานของปั๊มและไม่ต้องเสียเวลามาเปิดปิดปั๊มตลอดการทำงานอีกด้วย

ปั๊มจุ่มแบบที่ไม่มีลูกลอย

ปั๊มจุ่มแบบที่ไม่มีลูกลอย ปั๊มประเภทนี้ไม่มีลูกลอยควบคุมการเปิด-ปิด ทำให้ต้องมีการควบคุมการทำงานของปั๊มด้วยมือหรือผ่านระบบควบคุมอื่นๆ ข้อดีของปั๊มแบบนี้คือสามารถใช้งานในพื้นที่ที่มีขนาดเล็กหรือมีความจำกัดในการติดตั้งลูกลอย แต่ต้องมีการตรวจสอบและควบคุมการทำงานของปั๊มอย่างสม่ำเสมอเพื่อป้องกันการทำงานโดยไม่มีน้ำซึ่งอาจะทำให้ปั๊มไหม้ได้

ในกรณีของปั๊มหอยโข่งที่ใช้ใบพัดแบบเปิดนั้นก็สามารถใช้งานสำหรับดูดน้ำที่เป็นโคลนได้แต่ส่วนใหญ่จะถูกใช้ในอุสาหกรรมหรือระบบบำบัดน้ำเสียมากกว่าจะไม่เป็นที่นิยมเท่าตัวของปั๊มจุ่มหรือปั๊มแช่ด้วยเพราะขนาดที่ใหญ่และเคลื่อนย้ายได้ไม่สะดวกนักและยังมีข้อจำกัดด้านความลึกของน้ำจากตัวอีกด้วยเพราะถ้าหากระดับน้ำลึกกว่าตัวปั๊มเกิน 6 เมตรอาจทำให้ปั๊มดูดน้ำไม่ขึ้นทำให้เกิดความเสียหายต่อใบพัดและตัวปั๊มน้ำโดยตรง ต่างจากปั๊มจุ่มที่สามารถนำตัวปั๊มลงไปอยู่ในน้ำได้เลย

ปัจจัยสำคัญในการเลือกปั๊มดูดโคลนสำหรับงานหนัก

การเลือกปั๊มที่เหมาะสมกับงานหนักนั้น จำเป็นต้องพิจารณาปัจจัยสำคัญดังนี้

กำลังมอเตอร์

เลือกมอเตอร์ที่มีกำลังให้เหมาะสมกับงาน เนื่องจากต้องมีกำลังเพียงพอในการสูบของเหลวที่มีอนุภาคของแข็งปะปนอยู่และอาจมีความหนืดสูง การเลือกมอเตอร์ที่มีกำลังสูงจะช่วยให้การทำงานมีประสิทธิภาพและต่อเนื่องได้ตลอดนั่นเอง

อัตราการสูบน้ำ

ปั๊มที่มีอัตราการสูบน้ำที่เหมาะสมกับปริมาณงาน อัตราการสูบน้ำของปั๊มต้องสอดคล้องกับงานที่ต้องการ หากต้องใช้สูบน้ำในปริมาณมาก ควรเลือกปั๊มที่มี Flow Rate สูงเพื่อให้สามารถทำงานได้รวดเร็วตามระยะเวลาที่ต้องการ

วัสดุ

เลือกปั๊มที่ผลิตจากวัสดุที่ทนทานต่อการเสียดสีและการกัดกร่อน วัสดุที่ใช้ในการผลิตปั๊มมีผลต่อความทนทานและอายุการใช้งาน ปั๊มที่ทำจากวัสดุที่สามารถทนต่อการเสียดสีและการกัดกร่อนได้ดี เช่น เหล็กหล่อหรือสแตนเลส เพื่อให้ปั๊มสามารถทำงานในสภาวะที่รุนแรงได้โดยไม่มีปัญหา

ขนาดท่อ

เลือกปั๊มที่มีขนาดท่อขาออกที่เหมาะสมกับท่อส่งน้ำที่คุณใช้ เพื่อให้การสูบน้ำและการขนส่งของเหลวเป็นไปอย่างราบรื่นและไม่มีปัญหาการอุดตันหรืออาจเกิดแรงดันที่มากเกินไปหรือน้อยเกินไปในกรณีต่างๆ ขนาดท่อที่เหมาะสมจะช่วยให้การทำงานมีประสิทธิภาพและลดการสึกหรอของปั๊มจากเศษตะกอนที่สะสมได้อีกด้วย

ตัวอย่างคุณสมบัติ ปั๊มดูดโคลน สำหรับงานหนัก

ปั๊มดูดโคลน MITSUBISHI รุ่น CSP-1505TA ขนาด 3 นิ้ว

เป็นปั๊มแช่ดูดโคลนใบพัด Vortex แบบมีลูกลอย
ชิ้นส่วนทั้งหมดทำจากเหล็กหล่อพ่นกันสนิม 2 ชั้น
ใบพัดเทอร์โมพลาสติกทนทานกว่าใบพัดเหล็ก ทั่วไปถึง 2 เท่า

ใช้กับของเหลวที่มีค่า PH5-9 และที่อุณหภูมิไม่เกิน 60 องศาเซลเซีย , IP68
สามารถดูดลึกได้ไม่เกิน 35 เมตร
ปั๊มด้านส่งเหมาะกับท่อ 3 นิ้ว
กำลังไฟ 380V /3 PH
ส่งสูง 8.1-14 เมตร
น้ำหนัก 35.16 กก.

เหมาะสำหรับ

งานภาคเกษตร ระบายน้ำเสียจากฟาร์ม บ่อเลี้ยงปลา, บ่อเลี้ยงกุ้ง, ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ และการใช้งานในสวน ไร่ นา ทั่วไป
งานการก่อสร้าง สามารถดูดน้ำปนกรวด ปนทราย ปนโคลน และเลน ได้
งานการระบายน้ำเสียในบ่อบำบัด และบ่อสิ่งปฏิกูลต่างๆ
งานสูบของเหลวที่มีความหนืดสูงตัวอย่างเช่น น้ำปลา น้ำยาง น้ำข้าว น้ำแป้ง เป็นต้น

ข้อแนะนำสำหรับการใช้งาน

ปั๊มดูดโคลน MITSUBISHI รุ่น CSP-1505TA ขนาด 3 นิ้ว เหมาะสำหรับงานหนักที่ต้องการประสิทธิภาพการทำงานสูง ใช้งานหลากหลาย และปลอดภัย เหมาะสำหรับใช้งานในฟาร์ม บ่อเลี้ยงปลา งานก่อสร้าง งานระบายน้ำเสีย และงานสูบของเหลวที่มีความหนืดสูง อย่างไรก็ตาม ปั๊มรุ่นนี้มีราคาค่อนข้างสูง ขนาดใหญ่และหนัก และใช้ไฟ 380 โวลท์ ผู้ใช้จึงควรพิจารณาปัจจัยเหล่านี้ประกอบการตัดสินใจซื้อ

ข้อควรระวังในการใช้งานปั๊มดูดโคลน

ศึกษารายละเอียดและข้อจำกัดของปั๊มแต่ละรุ่นให้เข้าใจ เลือกขนาดท่อดูดและท่อส่งให้เหมาะสมกับงาน เลือกขนาดท่อดูดและท่อส่งให้เหมาะสมกับงาน ติดตั้งปั๊มในพื้นที่ที่มั่นคง ปลอดภัย และระบายอากาศได้สะดวกต่อสายดินให้ถูกต้อง ป้องกันไฟฟ้าลัดวงจรเติมน้ำหล่อลื่นใบพัดตามคู่มือ (สำหรับปั๊มบางรุ่น)

สรุป

ปั๊มดูดโคลนสำหรับงานหนักประเภทที่พบมากคือปั๊มจุ่ม (Submersible Pump) ซึ่งแบ่งออกเป็นปั๊มจุ่มแบบที่มีลูกลอยและแบบที่ไม่มีลูกลอย ปั๊มจุ่มแบบที่มีลูกลอยจะควบคุมการเปิด-ปิดตามระดับน้ำโดยอัตโนมัติ ส่วนปั๊มจุ่มแบบที่ไม่มีลูกลอยต้องควบคุมการทำงานด้วยมือหรือระบบควบคุมอื่นๆ นอกจากนี้ยังมีปั๊มหอยโข่งที่ใช้ใบพัดแบบเปิด ซึ่งสามารถใช้สำหรับดูดน้ำที่เป็นโคลนได้ แต่ไม่เป็นที่นิยมเท่าปั๊มจุ่มเนื่องจากขนาดใหญ่ เคลื่อนย้ายไม่สะดวก และมีข้อจำกัดด้านความลึกของน้ำการเลือกใช้ปั๊มแต่ละประเภทควรพิจารณาตามลักษณะของของเหลวที่ต้องการสูบและสภาพแวดล้อมการใช้งานเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุดและยืดอายุการใช้งานของปั๊ม

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง – ไดโว่ หรือปั๊มจุ่ม ปั๊มแช่ (submersible pump) มีแบบใดบ้าง ก่อนเลือกซื้อ